Enerji Dengeleyen Yoga Duruşları

Yoga, bir denge işidir… İnsanı insan yapan bileşenlerin yani bedenin, zihnin, nefesin ve gözle görülmeyen ama varlığı hissedilen ister “enerji bedeni” deyin ister “can”, ister “ruh”, tüm bunların dengeli bir şekilde bir arada olması çok ama çok önemlidir. Yoga bilgisi, yoga bilimi bize bunu sağlar. Bedeni, zihni, nefesi, enerji bedenimizi dengelemek üzere yoganın bize sunduğu bilgiler, öneriler ve uygulamalar sayesinde dengeli ve sağlıklı bir mekanizmaya sahip olabiliriz. Bu yazıda size bedenimizdeki enerji kanallarından ve enerjimizi dengeleyen yoga duruşlarından söz edeceğim. Enerji kanallarına Yoga felsefesinde nadi, Çin felsefesinde meridyen deniyor. Çakralar da bu enerji kanallarının yani akışlarının toplandığı belli istasyonlardır. Her bir çakra noktasının da belli fiziksel ve duygusal karşılıkları vardır. Elbette bunun o çakranın bedenimizde nerede konumlandığıyla da ilişkisi bulunuyor zira beden ve zihin birbirinden ayrı düşünülemez.   Değerli hocam Bora Ercan’ın dediği gibi, Yoga bir simya işidir bir yanıyla. Kimyanızı da değiştirir evet, kan dolaşımı, nefes kapasitesi ve ritmi, hormonal denge, iç organların stimülasyonu uyguladığımız yogasanalarla değişir… Düzenli yoga pratiklerine başlamadan önce ve düzenli pratikler sonrası kan değerlerinize, hormonal değerlerinize dair birer ölçüm yaptırsanız büyük olasılıkla farklılığı rakamlar da söyleyecektir. Yoga eğitmenlik eğitimi aldığım zamanlarda diyabet hastası olan bir arkadaşım tam olarak bu testi yapmıştı. Yoga öncesi şeker ölçüm sonuçlarını bir kenara not etti, belli bir yoga serisini düzenli uygulayıp çalışmanın 21. gününde tekrar ölçüm yaptı ve olumlu yönde belirgin bir farkla karşılaştı… Yoga yaptıkça kimyamız içeriden değişir gözle göremesek de… Gözle görülen kısımda ise kas, iskelet yapımızdaki, duruşumuzdaki gücümüzdeki, esnekliğimizdeki kimyasal değişimleri görebiliriz… Peki simya bunun neresinde? Simyayı gözle göremeyiz ve ölçemeyiz. Simyayı hissederiz ve hissettiririz. Yogada simya zaman zaman duygu durumumuzla, pranamızla, chi’mizle (yaşam enerjisi) kendini gösterir. Simya bir dönüşüm hikayesidir. Simyagerlerle ilgili en çok bilinen iki konu vardır, değersiz madenleri altına çevirmek ve ölümsüzlük iksiri oluşturmak. Elbette yoga size somut anlamda bunları vermez ama bir madeni altına çevirecek kadar köklü değişiklikler sağlar. İşte bu dönüşüm, enerji bedenimize, enerji tekerleği adı verilen çakralarımıza, hayata ve kendimize dair tutumumuza yansır, elbette fiziksel bedenimizi de etkiler. İşin simyasına biraz daha yakından bakacak olursak karşımıza nadiler ve çakralar çıkar. Nadilere basitçe enerji kanalı diyelim şimdilik ve çakralar da bu enerjilerin kavşakları. Gözle görülmezler, görüntülenemezler ama yoga bilimi enerji kanallarını temizlemek, çakraları dengelemek üzerine pek çok çalışma önerir ve simya işe yarar. Enerji bedenimizde çeşitli kaynaklara göre sayısı değişkenlik gösterse de en yaygın bilinen haliyle 72 bin nadi ve 7 adet çakra olduğu belirtilir. Yedi çakra ile ilgili detaylı yazılarımızı, çakralarınızı yakından inceleme şansı elde edebileceğiniz çakra testimizi çözebilirsiniz…

Çakra Testi

Antik metinlerde, 72 bin nadinin yaşam enerjisini, nefesi hücrelerimize taşımakla görevli olduğu yazar. Enerji bedeni, enerji kanalı dediğimiz şey aslında prana’dır. Prana hem nefes demektir hem de yaşam enerjisi. İşte prananın nadilerden yani enerji kanallarından sorunsuz akışı için çalışır yoga. Bizim konumuz şimdi nadiler… 72 bin nadinin yogiler için çok önemli olan üç tanesi; sushumna, ida ve pingala’dır. Sushumna, kök çakradan itibaren bedenin ortası boyunca tepe çakraya kadar uzanır. Ana enerji kanalı diyebiliriz sushumna’ya. Sushumna’nın tam ortasından daha da ince bir tüp geçer ki buna chitrini denir; chitrini de çakraların dizildiği hattır. Bora Ercan, Hatha Yoga Pradipika’yı çevirip yorumladığı kitabında nadiler’i şöyle anlatır:

“Nad akış, hareket demektir. En önemli nadi Sushumnadır, sonra İda ve Pingala gelir. Diğerleri Gandhari, Hastajihva, Kuhu, Saraswati, Pusha, Sankhini, Payasvini, Varuni, Alambusha, Vishvodhara, Yasasvini. Bunların dışında daha binlerce nadi vardır (kimi kaynaklara göre 72 bin, kimilerine göreyse 3 milyon 500 bin). Kanda ise nadilerin çıktığı yerdir. Sushumna kök çakraya buradan bağlanır (…)”

İda, sushumna’nın hemen solunda yer alır; sol kanal, pingala ise sağında; sağ kanal… Yoga bilgisini uygulamayan insanlarda nadilerin tıkanmış olduğuna inanılır. Enerjinin bedenimizde akışkan olması için tüp, kanal gibi anlamlara gelen nadilerin açık olması gerekir. İda nadi, ay kanalı anlamına gelir. Ay, yoga felsefesinde gizemli olanı, duyguları, arzuları, durgunluğu, dişil enerjiyi temsil eder. İda nadi’nin tıkalı olması, eyleme geçememe, pasiflik, çaresizce arzulama gibi durumları beraberinde getirir. Antik Hint felsefesinin kadim metinlerinden Rigveda’da İda kelimesi bağlılığın tanrıçası olarak geçer. Sanskrit diline ait olan İda kelimesinin kökenini Bora Ercan, Hatha Yoga Pradipika adlı kitabında şöyle aktarır:

“Köken kelime id’dir. Rahat, ferah demektir. İda kanalı parasempatik sinir sistemiyle ilgilidir, serinletici, rahatlatıcıdır.”

Pingala, kahverengi, altın rengi gibi anlamlara gelir. Güneş kanalı anlamına gelir. Erillik, kuvvet ile ilişkilendirilir. Muktedir olmak, yapabilirlik önemlidir ve pingalanın tıkalı olması durumunda aşırı erillik, kontrol zaafı, aşırı çalışma gibi zafiyetler görülebilir. İda, sol burun deliği, pingala sağ burun deliği ile ilişkilendirilir. Sol burun deliğimiz beynin sağ lobuyla, sağ burun deliğimiz beynin sol lobuyla ilişkilidir. İda, sempatik sinir sistemi, pingala ise parasempatik sinir sistemidir bir taraftan da. Sempatik sinir sistemi bizim savaş-kaç modumuz, parasempatik sinir sistemi ise dinlen sindir modumuzdur. Bunların dengede olması önemlidir ve Hatha Yoga bize mükemmel bir denge vaat eder. O denge de sushumna’dır. Sushumna, zarif, merhametli, ince gibi anlamlara gelir. Hatha Yoga bilgisine göre kök çakrada uyumakta olan ve bir yılan ile sembolize edilen kundalini enerjisi, yapılan asana, pranayama, konsantrasyon, meditasyon çalışmalarıyla uyandırılır ve sushumna’dan yukarıya, bu ana kanal boyunca yükselmesi sağlanır. İşte simya budur yogada…

Enerji Dengeleyen Yoga Duruşları

Yoga bilgisi ve felsefesinden bahsederken işin içinde kundalini yoga, hatha yoga, ashtanga yoga, Iyengar yoga, yin yoga gibi stiller yoktur. Yoga stilleri bizi, yoga matının üzerine çıktığımızda daha çok ilgilendirir ancak bir tanesi hariç: Hatha Yoga. “Hatha Yoga, tüm yoga sitillerinin temelidir.” dersek çok da ileri gitmiş olmam. Bugün yoga matı üzerinde yaptığımız asanaların ötesinde bir bilgi bütünüdür Hatha Yoga. Arınma teknikleri, nefes teknikleri, asanalar, duyuların kontrolü, konsantrasyon ve meditasyon çalışmalarını içeren bütüncül bir yaklaşımdır. Hatha Yoga, nefesi ve zihni mükemmel bir şekilde dengelemeyi amaçlar.   Enerji kanallarının temizlenmesi, bedende enerji akışının sağlanması için Hatha Yoga insan bedenine bütüncül olarak yaklaşır. Uyku düzenimizden beslenme sistemimize, hareket disiplinimizden nefes alıp vermeye ve bedensel/zihinsel temizliğe kadar insana dair her konuda bize rehberlik eder. Nefes çalışmaları önemli bir yer tutar enerji temizliğinde. Burun deliklerimiz de enerji kanallarının bir nevi kapısıdır. İda sol, pingala sağ burun deliği ile ilişkili demiştik. Bu nedenle alternatif burun nefesi (nadi shodhana) çok yararlı bir uygulamadır. Bu çalışmalardan önce nefesinizi burun deliklerinizde fark etmek önemlidir.  

Uygulama Önerisi: Nefes Farkındalığı Çalışması

Bunun yanı sıra Surya Bhedana (Güneşi Delen) ve Chandra Bhedana (Ayı Delen) da enerji kanallarını nefes teknikleriyle temizlemede kullanılır. Ayrıca neti de burun deliklerinin temizliği için çok eski bir uygulamadır. Bunun için neti pot isminde, minik bir çaydanlığı andıran kabın içine tuzlu ılık su doldurulur ve özel bir teknikle su bir burun deliğinden doldurulurken diğerinden boşaltılır. Bunu, herhangi bir eğitim almadıysanız tek başınıza uygulamak yerine lütfen işin ehli bir öğretmen ile uygulayın. Gelelim yoga duruşlarına, yani asanalara. Asana’nın kelime anlamı olmak demektir aslında. Yoga pozlarını içinde belli bir nefes sayısınca durmak, o asanayı yapmak değil, olmaktır. Yogada ağaç duruşu yapmak aslında o ağacın kendisi olmaktır mesela. Yogada dağ duruşu yapmak, o dağın kendisi olmak demektir… Asanaları bu şekilde içselleştirmek, enerji bedenimizle bağ kurmamızda bize yardımcı olur. Şimdi gelin, enerji bedenimizi, nadiler içinden akan prananın yani enerjinin kavşaklarını, çarklarını yani çakraları dengeleyen yoga pozlarına bakalım. Günlük pratiklerinize, çakra serilerimizde önerdiğimiz asanaları entegre edebilir, çakra sisteminizi dengeleme çalışmalarınızda yoga bilgisinden destek alabilirsiniz.  

Kök Çakra

Kök Çakra; hayattaki temel ihtiyaçlarımızı karşılama alışkanlıklarımız, hayatta kalma içgüdümüz ve güvende hissetme ihtiyacımızla ilgilidir. “Çakra sistemimizin temellendiği, hayatımızın başladığı nokta... Kök çakranın yaşamda karşılık bulduğu alanlar; hayatta kalma içgüdüsü, kişinin kendi fiziksel ihtiyaçlarını anlayıp, bu ihtiyaçları karşılayabilmesi, aile, iş ve para ilişkileridir.

Uygulama Önerisi: Kök çakrayı dengeleyen yoga duruşları

Sakral Çakra

Sakral Çakra duygusal kimliğimizi edindiğimiz ve bedensel zevkleri deneyimlediğimiz bir alandır... Sakral çakra, duyguların, hazzın, keşfetmenin, akışın, hareketin çakrası... Kök Çakra’sında “Neye İhtiyacım var?” sorusunu sorduk... Sakral Çakra’da ise soru biraz değişiyor... Sorularımız artık şunlar: Ne İstiyorum, neyi arzuluyorum?  

Sakral çakrayı dengeleyen yoga duruşları

Karın Çakrası

Burası gücün, yapabilme kudretinin, karar vermenin, iradenin, harekete geçmenin, öz disiplinin bölgesi. Karın çakrası, fiziksel bedende karın bölgesi, mide, karaciğer, dalak, safra kesesi ve sindirim sistemini yönetir. Gelin Karın Çakramıza, yani içimizdeki ateşe daha yakından bakalım ve bu ateşi, hem söndürmeden hem de harlamasına neden olmadan sakince güç verecek şekilde dengelemek üzere yoga duruşlarının desteğini alalım. Bu 10 dakikalık çalışmayı, günlük pratiğinize entegre edebilir ya da sabah saatlerinde güçlenmek ve tazelenmek üzere uygulayabilirsiniz.

Uygulama Önerisi: Karın çakrasını dengeleyen yoga duruşları

Kalp Çakrası

Kalp Çakrasını dengeleyen yoga duruşlarını çalışmak kendimizi rahat, mutlu, huzurlu ve güvende hissettirir. Kollarımız, omuzlarımız, göğüs kafesimiz, kalbimiz, timus bezimiz Kalp Çakrasını yoga duruşları pratiği ile dengelenir ve güçlenir. Kendinizi üzgün, endişeli, güvensiz hissettiğinizde kalp açıcı duruşlar çalışmanın etkisini göreceksiniz.

Uygulama Önerisi: Kalp çakrasını dengeleyen yoga duruşları

Boğaz Çakrası

Burası kendini tanımanın, dış dünyaya ifade etmenin, hayatla iletişim içinde olmanın, dinlemenin, dinlenen ve dinleyen olmanın keyfini çıkarmanın, kendi sesine bu dünyada yer açmanın, kendini ifade etmek için içindeki yaratıcılığı keşfetmenin alanı. Vishuddha (Sanskrit dilinde arındırma anlamına gelir) olarak da bilinen ve Çakra Sisteminde Kök Çakradan yukarı doğru yükseldiğimizde beşinci çakra olan Boğaz Çakrasının en temelinde kendi gerçeğimizi dünyaya rahat ifade edebilmemiz yatar. Fiziki bedenimizde boğaz, boyun, omuzlar, kulaklar, soluk borusu, yemek borusunu yönetir.

Uygulama Önerisi: Boğaz çakrasının dengeleyen yoga duruşları

Alın Çakrası

Burası geleceği tasavvur etmenin ve kurgulamanın, sezgisel bilginin, bütünü görmenin, gerçeği fark etmenin, derinden kavramanın, kalıpları görmenin, görsellemenin, renklerin, rüyaların alanı. Kök Çakradan yukarı doğru çıktığımızda Çakra Sisteminde altıncı sıradadır. Bu yüzden Altıncı Çakra diye de bilinir. Sanskrit ismi Ajna Çakradır. Ajna, “algılamak” ve “komuta etmek” demektir. Alın Çakrasının fiziki bedenimizde iki kaşın ortasında olduğu kabul edilir. Gözleri, burnu, sinüsleri, beynin sol ve sağ loplarını, alın ve şakakları yönetir. Alın Çakrası, büyüme, prolaktin, tirotropin gibi birçok hormonun salgılanmasını, kan basıncının ve vücuttaki su dengesinin sağlanması yöneten ve vücudun orkestra şefi olarak kabul edilen hipofiz bezini de uyarır. Bu uygulamamızda, alın çakrasını dengeleyen yoga duruşlarının yanı sıra meditatif çalışmalar yapıyoruz.

Uygulama Önerisi: Alın çakrasını dengeleyen yoga duruşları

Tepe Çakra

Burası, bilincin, derin farkındalığın, hayatla, doğayla, yaratıcıyla bir olmanın, doğru yönlendirilmiş dikkatin, doğru dikkatin özümsediği bilginin doğru işlenmesinin, kişinin fiziksel bedeninden özgürleşmiş bir biçimde kendiyle ve süptil olanla bağ kurmayı öğrendiği alandır.  Tepe çakra için yoga duruşu yoktur. Tepe çakrada artık meditasyon çalışmalarına geçilir.

Uygulama Önerisi: Japa Meditasyonu

   

Nilüfer Eyiişleyen yogabiz.pro